Is gebruik leaseauto arbeidsvoorwaarde?

Let op werkgever! De door u ter beschikking gestelde leaseauto zou zo maar eens als arbeidsvoorwaarde gekwalificeerd kunnen worden. Zo oordeelde de voorzieningenrechter te Utrecht.

Wat was er aan de hand?

Werknemer is sinds 2002 in dienst als officemanager. Hij kreeg toen een auto ter beschikking gesteld waar hij zowel zakelijk als privé gebruik van heeft mogen maken. Later is daar ook het gebruik van een (mobiele) telefoon bij gekomen. Op de arbeidsovereenkomst van werknemer is de CAO Beroepsgoederenvervoer over de weg van toepassing. In deze CAO is bepaald dat de in bruikleen gegeven zaken door werknemer moeten worden teruggeven, indien hij deze zaken voor zijn dienst niet meer nodig heeft of indien werkgever hierom verzoekt.

Op 5 maart 2018 heeft werknemer zich ziek gemeld. Op 2 mei 2018 ontvangt werknemer een brief van zijn werkgever met het verzoek tot teruggave van de auto en telefoon. Werkgever verwijst naar de CAO op grond waarvan werknemer de auto en telefoon moet teruggeven. Hij heeft de auto en telefoon niet meer nodig voor zijn werk, omdat hij 100% arbeidsongeschikt is en werkgever heeft de auto dringend zelf nodig. Indien werknemer de auto en telefoon niet teruggeeft, zal werkgever de huur voor vervangend vervoer en telefoonkomsten op werknemer verhalen en aangifte doen wegens diefstal. In zijn reactie hierop laat werknemer weten dat de zaken aan hem voor privégebruik beschikbaar zijn gesteld en dus niet eenzijdig kunnen worden ingevorderd. Toch worden op 8 mei zijn tankpas en telefoon geblokkeerd. Ook heeft werkgever een bedrag van € 760 op zijn vakantietoeslag ingehouden wegens de huur van een vervangende auto.

Onrechtmatige invordering?

Bij de voorzieningenrechter vordert werknemer van zijn werkgever betaling van zijn resterende vakantiegeld en een schadevergoeding voor de onrechtmatige invordering van zijn bedrijfsauto. Hij onderbouwt dit met de stelling dat het gebruik van de auto, de tankpas en de telefoon een arbeidsvoorwaarde zijn geworden door het bestendig gebruik hiervan.

Arbeidsvoorwaarde?

De voorzieningenrechter overweegt dat werknemer zeer lange tijd, d.w.z. 16 jaar, zowel privé als zakelijk gebruik heeft mogen maken van de auto en tankpas en sinds een aantal jaren ook van een telefoonabonnement. Volgens de rechter is er dan ook sprake van een bestendig gebruik en is dit gebruik een arbeidsvoorwaarde. Het is nooit anders geweest. Daarom hoefde werknemer er geen rekening mee te houden dat hij de zaken op enkel verzoek van werkgever en onmiddellijk zou moeten inleveren. Anders zou het zijn geweest wanneer werkgever voorwaarden had gesteld aan het gebruik van de zaken of indien zij werknemer erop gewezen had dat er sprake was van een bruikleen zoals bepaald in de CAO.

Kan werkgever de arbeidsvoorwaarde wijzigen?

De bedrijfsauto, tankpas en telefoon zijn dus aan te merken als arbeidsvoorwaarde. Wil een werkgever deze eenzijdig wijzigen, dan moet er een eenzijdig wijzigingsbeding zijn opgenomen in de arbeidsovereenkomst. Is deze er niet, dan kan werkgever de arbeidsvoorwaarde niet zomaar op eigen houtje veranderen en dienen daarbij de volgende drie stappen te worden doorlopen: 1) is er sprake van gewijzigde omstandigheden die nopen tot een wijziging van de overeenkomst 2) is het gedane voorstel tot wijziging van de overeenkomst in het licht van de omstandigheden van het geval redelijk en 3) kan aanvaarding van het voorstel in redelijkheid van de werknemer worden verwacht? Indien hieraan is voldaan, dient een werknemer - in beginsel - positief te reageren op een voorstel van werkgever om de arbeidsvoorwaarde te wijzigen.

Werkgever voert aan dat werknemer de auto niet meer nodig heeft voor de uitvoering van zijn werkzaamheden omdat hij ziek thuis zit. De voorzieningenrechter meent echter dat dit geen reden is voorwijziging, omdat er geen sprake is van volledige en duurzame arbeidsongeschiktheid en werknemer dus op enig moment weer aan het werk zal gaan. Ook het argument van werkgever dat de teruggave van de auto noodzakelijk is wegens de overname van een ander koeriersbedrijf is volgens de voorzieningenrechter geen omstandigheid waarin een goed werkgever aanleiding kan vinden tot het eenzijdig willen wijzigen van de arbeidsvoorwaarde. De rechter wijst erop dat werknemer de auto privé gebruikte, óók tijdens zijn ziekte. Hij oordeelt dan ook dat er geen omstandigheden aanwezig zijn waaronder van  werknemer bereidheid kan worden verlangd mee te werken aan de wijziging.

Omdat werknemer recht heeft op gebruik van de auto, is de consequentie dat werkgever ten onrechte vakantietoeslag heeft ingehouden wegens huur van vervangend vervoer. Werkgever wordt veroordeeld het vakantiegeld alsnog te betalen.

NOVO’s tip

Met deze enkele uitspraak is het natuurlijk geen gegeven dat zaken als een lease auto nu per definitie worden aangemerkt als een arbeidsvoorwaarde. Dat hangt af van de omstandigheden in het concrete geval, bijvoorbeeld of je als werkgever voorwaarden hebt gesteld aan het gebruik. Zorg dan ook voor duidelijke afspraken met uw werknemer over het gebruik van de leaseauto, een mobiel of laptop. Zo voorkomt u verrassingen, zoals de werkgever in deze uitspraak. Mocht u vragen hebben over het gebruik van deze bedrijfsmiddelen, of kunnen wij u helpen met het op papier zetten van afspraken en voorwaarden over het gebruik? Neem dan vrijblijvend contact op met NOVO Advocaten te Breda, , specialist in het arbeidsrecht, via info@novo-advocaten.nl of bel naar 076-2056040.

Disclaimer

Onze blogs en publicaties op deze website bevatten informatie van algemene informatieve aard. Afhankelijk van de feitelijke omstandigheden van een specifiek geval kan de informatie op bepaalde gevallen niet, dan wel verminderd van toepassing zijn. De informatie in de blogs/publicaties is niet bedoeld, en dient niet te worden beschouwd, als juridisch advies van welke aard dan ook. NOVO Advocaten is dan ook niet aansprakelijk voor de gevolgen van het eventuele gebruik dat van de informatie wordt gemaakt, zonder dat deskundig advies is ingewonnen. Juridisch advies is altijd maatwerk. Win dus in een voorkomend geval altijd deskundig juridisch advies in.