Nadere eisen aan een studiekostenbeding

Het studiekostenbeding is een afspraak tussen werkgever en werknemer dat werknemer binnen een bepaalde periode studiekosten die de werkgever heeft betaald, of het loon dat de werkgever heeft doorbetaald tijdens het studieverlof, aan de werkgever dient terug te betalen als de arbeidsovereenkomst tussen partijen binnen die overeengekomen periode eindigt.

Arrest Muller - Opzeeland

In het arrest Muller-Op-zeeland van de Hoge Raad uit 1983 stelde de Hoge Raad al vereisten op waar een studiekostenbeding aan dient te voldoen:

• Het dient een tijdspanne te bevatten waarbinnen de werkgever baat heeft van de door de studie verworven kennis en vaardigheden van de werknemer;
• De verplichting dient te worden vastgelegd dat werknemer bij einde van de arbeidsovereenkomst tijdens de studie of direct na afloop aan de werkgever het loon over het studieverlof en/of de kosten voor de studie dient terug te betalen; en
• Dat de terugbetalingsplicht verminderd moet worden naar evenredigheid van de duur van het dienstverband gedurende de tijdspanne waarbinnen de werkgever voornoemde baat heeft, en wel in een glijdende schaal;
• De verplichtingen moeten vooraf duidelijk en concreet zijn voor de werknemer; en
• Redelijkheid en billijkheid kunnen ertoe leiden dat een beding niet geldig is als het initiatief voor beëindiging bij werkgever ligt;

Duidelijk is voorts dat terugvordering van (een deel van) het loon nooit zóver mag gaan, dat de werknemer daarmee onder het minimum loon zou komen. Verder is al in een eerdere uitspraak bepaald dat opleidingskosten concreet benoemd moeten zijn (bedrag én opleiding).

Amortisatie en Haviltex

Ook nu diende de rechtbank te Utrecht te oordelen over een studiekostenbeding. De werkgever had hierbij in het beding de volgende bepaling opgenomen:

“WERKNEMER gaat akkoord met de voorwaarden dat Profit4SF de kosten van de traineeship van € 18.000 euro (achttienduizend euro) betaald waarbij de WERKNEMER een amortisatie heeft over 3 jaar.”

De Rechtbank oordeelt aan de hand van verklaringen van partijen en de overgelegde stukken dat de bewoordingen “een amortisatie” en “over 3 jaar” voor werknemer onduidelijk zijn geweest. Ook de aard en de strekking van de overeenkomst moet hierbij in aanmerking worden genomen (Haviltexnorm). De vordering uit hoofde van het studiekostenbeding van werkgever wordt dan ook afgewezen.

NOVO’s tip

Studiekostenbedingen luisteren nauw. Als je een dergelijk beding wilt overeenkomen,. Zorg er dan voor dat het niet alleen bij een algemene clausule in een arbeidsovereenkomst blijft, maar dat per opleiding een afzonderlijk concreet beding wordt opgesteld én ondertekend. Daarin dient in ieder geval de termijn, de opleiding en het bedrag benoemd te worden. Wilt u weten of een studiekostenbeding geldig is? Neem dan contact op met NOVO Advocaten te Breda, Specialisten in Arbeidsrecht. U kunt ons bereiken op telefoonnummer 076-2056040 en per mail op info@novo-advocaten.nl