Drugstesten tijdens werktijd

Mag je ontslagen worden omdat je een xtc-pilletje hebt gekocht van een collega? En in hoeverre is het belangrijk wat jij in je vrije tijd doet (al dan niet met je collega’s)? Voorgaande kan een reden zijn voor ontslag, maar dat hoeft niet. Geen situatie is hetzelfde dus voor het beantwoorden van deze vraag kan er per situatie gekeken worden naar (onder andere) de volgende aspecten.

• Voorbeeldfunctie: Allereerst wat is je functie? Ben je een zorgverlener met een BIG-registratie die dagelijks werkt met drugsverslaafden? Of werk je in de bouw waar je dagelijks zware en gevaarlijke voertuigen bestuurt?  Of misschien valt je beroep onder Ministerie van Defensie of de politie? Bij dit soort ‘voorbeeldfuncties’ verwacht de maatschappij een hogere zorgvuldigheid met drugs en alcohol en is een kans op ontslag groter dan bij bijvoorbeeld een parttime vakkenvuller in een supermarkt. Deze verhoogde zorgvuldigheidsregels zag je terug in de zaak van de acht GGZ-medewerkers die in 2015 ontslagen werden omdat ze drugs hadden gebruikt tijdens een afscheidsfeestje van een collega, een uitje dat binnen werktijd viel.  

• Interne codes: Is er een interne code vastgesteld door je werkgever met betrekking tot drugs- en alcohol gebruik? De meeste ondernemingen en instellingen hebben een gedragscode waar de interne regels met betrekking tot drugs- en alcoholgebruik zijn vastgesteld. Sommige beroepen hebben ook een eigen beroepscode.

• Arbeidsovereenkomst: Verder kan een werkgever in een arbeidsovereenkomst aanvullende regels opnemen met betrekking tot drugs- en alcohol gebruik van een werknemer (tijdens werktijd). Sommige arbeidsovereenkomst bevatten een bepaling waarin staat dat drugsgebruik onmiddellijk leidt tot ontslag.

• Prestaties: Heeft je drugsgebruik invloed gehad op je prestaties op je werk (de dag(en) erna)? Hebben je cliënten, gasten, klanten en collega’s last gehad van de nasleep van je drugsgebruik? En heeft de nasleep van je drugsgebruik effect op je geloofwaardigheid ten opzichte van je cliënten en collega’s? Denk hierbij bijvoorbeeld aan een hulpverlener van een drugsverslaafde. In hoeverre kan een drugsverslaafde je nog serieus nemen als hulpverlener als hij/zij ziet dat je zelf ook drugs hebt gebruikt? In een functie waar je met kinderen werkt die afhankelijk zijn van je hulp en begeleiding: in hoeverre kan een ouder zijn of haar kind toevertrouwen aan je als deze weet of ziet dat je drugs hebt gebruikt?  

Drugstesten tijdens werktijd

Omdat de privacy van een werknemer gewaarborgd moet worden, mogen alcoholtesten tijdens werktijd alleen onder bepaalde voorwaarden worden afgenomen. Ook hierbij is het van belang wat je functie precies is en of je een interne code hebt getekend waarin is vastgesteld dat er drugstesten mogen worden afgenomen.

• Allereerst moet de werknemer altijd toestemming geven voor een drugstest.

• De test mag alleen een preventief doel hebben. Met andere woorden, de werkgever kan met de test dan beter inschatten of werknemer geschikt is voor het werk.

• Verwerking van de drugstest in de bestanden van werknemer is niet toegestaan.

• Er moet een duidelijk beleid zijn waarin wordt uitgelegd waarom en onder welke omstandigheden een drugstest mag worden afgenomen. 

NOVO’s tip

Als je het zekere voor het onzekere zou willen nemen, dan raden wij je aan om werk en recreatief drugsgebruik niet te combineren of in ieder geval in elkaar te laten overlopen. Zeker als je een voorbeeldfunctie hebt zoals hierboven beschreven. Vermijd situaties waar je nog (half) onder invloed van drugs bent tijdens je werkzaamheden. Bekijk altijd de interne codes en je eigen arbeidsovereenkomst om op de hoogte te zijn van het beleid van je werkgever. 

Kom je er met bovenstaande tips niet uit? Bel NOVO advocaten op telefoonnummer 076-2056040 of stuur een mailtje naar info@novo-advocaten.nl