Deliveroo bezorgers zijn werknemers, aldus de Hoge Raad

Deliveroo bezorgers zijn werknemers, aldus de Hoge Raad

We keken er al lang naar uit en we hebben er even op moeten wachten, maar afgelopen vrijdag was het zover! Bij arrest van 24 maart 2023 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de Deliveroo bezorgers geen zzp’ers zijn maar werknemers. Hiermee bekrachtigt de Hoge Raad de uitspraak van het hof van 16 juli 2019. Baanbrekend? Niet echt, maar er worden wel extra aandachtspunten gegeven om aan te toetsen.

Al langere tijd is er een maatschappelijke en juridische discussie rondom de platform werkers, waaronder Deliveroo.

Hof Amsterdam

In het Deliveroo-arrest van het Amsterdamse Gerechtshof van 16 juli 2019 werd geoordeeld dat de bezorgers van Deliveroo geen zelfstandige ondernemers zijn, maar werknemers. Dit betekent dat zij recht hebben op een arbeidsovereenkomst en bijbehorende arbeidsvoorwaarden, zoals het minimumloon en vakantiegeld. Het Hof oordeelde dat de bezorgers niet als zelfstandigen konden worden beschouwd, omdat zij verplicht waren om persoonlijk arbeid te verrichten en onder leiding en toezicht van Deliveroo stonden. Dit betekent dat zij niet in staat waren om hun eigen tarieven te bepalen of de manier waarop zij hun werk uitvoerden, wat kenmerkend is voor ondernemerschap.

Hoge Raad

Vrijdag was het aan ons hoogste gerechtelijk instituut. De Hoge Raad bekrachtigt het arrest van het gerechtshof. Het Deliveroo-arrest heeft daarmee bredere implicaties voor de economie en de beoordeling van de arbeidsstatus van werknemers in deze sector, waarbij feitelijk de hele werkwijze van platformarbeid opnieuw onder de loep moet worden genomen en (dus) ook gevolgen kan hebben voor andere bedrijven die vergelijkbare arbeidsmodellen hanteren. Voorop daarbij staat de discussie over de bescherming van de rechten van werknemers in de economie.

Hieronder de 15 punten die van belang zijn voor de beoordeling (r.o. 5.2.3 e.v.):

1. De aard en duur van de werkzaamheden;
2. De wijze waarop de werkzaamheden en de werktijden worden bepaald;
3. De inbedding van het werk binnen de organisatie;
4. Degene die de werkzaamheden verricht in de organisatie;
5. De bedrijfsvoering van degene voor wie de werkzaamheden worden verricht;
6. Het al dan niet bestaan van een verplichting het werk persoonlijk uit te voeren;
7. De wijze waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen tot stand is gekomen;
8. De wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt uitgekeerd;
9. De hoogte van deze beloningen en de vraag of degene die de werkzaamheden verricht daarbij commercieel risico loopt;
10. Ook kan van belang zijn of degene die de werkzaamheden verricht zich in het economisch verkeer als ondernemer gedraagt of kan gedragen, bijvoorbeeld bij het verwerven van een reputatie, bij acquisitie, wat betreft fiscale behandeling, en gelet op het aantal opdrachtgevers voor wie hij werkt of heeft gewerkt en de duur waarvoor hij zich doorgaans aan een bepaalde opdrachtgever verbindt;
11. Het gewicht dat toekomt aan een contractueel beding bij beantwoording van de vraag of een overeenkomst als arbeidsovereenkomst moet worden aangemerkt, hangt mede af van de mate waarin dat beding daadwerkelijk betekenis heeft voor de partij die de werkzaamheden verricht;
12. Een nadere invulling van het begrip ‘in dienst van’ met de inbedding van het werk in de organisatie van degene voor wie de werkzaamheden worden verricht;
13. Of er aanleiding is voor het gebruik van een rechtsvermoeden voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst, bijvoorbeeld op grond van de hoogte van de tegenprestatie voor het werk;
14. Of de inhoud van de overeenkomst voldoet aan de wettelijke omschrijving van de arbeidsovereenkomst; 
15. Vrijheid om al dan niet op het werk te verschijnen en om opdrachten al dan niet te aanvaarden sluit op zichzelf het bestaan van een arbeidsovereenkomst niet uit. Of voldaan is aan de vereisten voor een arbeidsovereenkomst hangt af van de verdere omstandigheden van het geval, waarbij in het bijzonder van belang is wat geldt indien betrokkene wel verschijnt en een opdracht tot werk aanvaardt, en de frequentie waarmee en de duur waarvoor dat doorgaans geschiedt. 

NOVO’s tip

Hoewel in lijn met eerdere jurisprudentie, is dit arrest een verregaande uitspraak waarvan wij nog niet helemaal weten of wij het er mee eens zijn. Vooral het inbeddingsbeginsel is een zware voor opdrachtgevers en opdrachtnemers die juist op grond van een overeenkomst van opdracht met elkaar willen samenwerken en bewust niet voor een arbeidsovereenkomst kiezen. Wil je weten wat deze uitspraak voor jouw organisatie betekent? Neem dan contact op met NOVO Advocatuur en Mediation te Breda, Specialist in Arbeidsrecht via  info@novo-advocatuur.nl of 076-2056040.